1. Troy Ounce là gì?
- Troy Ounce (viết tắt là oz t) là một đơn vị đo khối lượng thuộc hệ đo lường Troy, được sử dụng chủ yếu để đo lường các kim loại quý như vàng, bạc, bạch kim, và palladium trên thị trường quốc tế.
- 1 Troy Ounce tương đương với 31,1035 gram. Đây là con số chính xác được quốc tế công nhận, thường được làm tròn thành 31,1 gram trong các giao dịch thông thường.
- Troy Ounce khác với Avoirdupois Ounce (ounce thông thường, viết tắt là oz), là đơn vị đo lường phổ biến trong đời sống hàng ngày (như đo thực phẩm, hàng hóa). 1 Avoirdupois Ounce chỉ bằng 28,3495 gram.
2. Nguồn gốc của Troy Ounce
- Tên gọi “Troy” bắt nguồn từ Troyes, một thành phố ở miền Bắc nước Pháp, nơi từng là trung tâm thương mại lớn vào thời Trung Cổ (khoảng thế kỷ 12-13). Hệ đo lường Troy được phát triển tại đây để chuẩn hóa việc giao dịch vàng, bạc và các kim loại quý.
- Hệ đo lường Troy được sử dụng rộng rãi ở châu Âu và sau đó được Anh chính thức áp dụng vào năm 1527. Đến nay, Troy Ounce trở thành tiêu chuẩn quốc tế trong ngành kim loại quý, đặc biệt trong các thị trường lớn như London, New York, và Thụy Sĩ.
- Một giả thuyết khác về nguồn gốc tên gọi “Troy” liên quan đến truyền thuyết thành Troy trong thần thoại Hy Lạp, nhưng giả thuyết về thành phố Troyes ở Pháp được chấp nhận rộng rãi hơn.
3. Hệ đo lường Troy và cách quy đổi
Hệ đo lường Troy có các đơn vị chính như sau:
- 1 Troy Pound = 12 Troy Ounce (khác với Avoirdupois Pound có 16 Avoirdupois Ounce).
- 1 Troy Ounce = 31,1035 gram.
- 1 Troy Ounce = 20 Pennyweight (dwt), trong đó 1 Pennyweight = 1,5552 gram.
- 1 Troy Ounce = 480 Grain, trong đó 1 Grain = 0,0648 gram.
Quy đổi với các đơn vị khác:
- 1 Troy Ounce = 1,09714 Avoirdupois Ounce (nặng hơn khoảng 9,7% so với ounce thông thường).
- 1 kg = 32,1507 Troy Ounce.
- 1 lượng vàng Việt Nam (37,5 gram) = 1,2057 Troy Ounce.
4. Ứng dụng của Troy Ounce
- Thị trường vàng quốc tế: Giá vàng thế giới (spot price) luôn được niêm yết theo USD/Troy Ounce. Ví dụ, nếu giá vàng thế giới là 2.731 USD/Troy Ounce (dựa trên thông tin gần đây), thì đó là giá cho 31,1035 gram vàng.
- Giao dịch kim loại quý: Các hợp đồng giao dịch vàng, bạc, bạch kim trên sàn COMEX (New York) hoặc LBMA (London Bullion Market Association) đều sử dụng Troy Ounce.
- Đúc vàng miếng và tiền xu: Các sản phẩm vàng miếng hoặc tiền xu vàng (như Krugerrand của Nam Phi, American Gold Eagle của Mỹ) thường có khối lượng được ghi bằng Troy Ounce, ví dụ 1 oz t, 1/2 oz t, 1/4 oz t.
- Ngành kim hoàn: Dù ít phổ biến hơn ở Việt Nam (nơi dùng lượng, chỉ), Troy Ounce vẫn được sử dụng khi giao dịch với các đối tác quốc tế.
5. Sự khác biệt giữa Troy Ounce và Avoirdupois Ounce
Vì sự nhầm lẫn giữa hai loại ounce có thể dẫn đến sai sót lớn trong giao dịch, dưới đây là bảng so sánh:
| Tiêu chí | Troy Ounce | Avoirdupois Ounce |
|---|---|---|
| Khối lượng | 31,1035 gram | 28,3495 gram |
| Ứng dụng | Kim loại quý (vàng, bạc) | Hàng hóa thông thường (thực phẩm, đồ vật) |
| Hệ đo lường | Hệ Troy | Hệ Avoirdupois |
| 1 Pound | 12 Troy Ounce | 16 Avoirdupois Ounce |
Ví dụ minh họa:
- Nếu bạn mua 1 Troy Ounce vàng (31,1035 gram) với giá 2.731 USD, nhưng nhầm lẫn với 1 Avoirdupois Ounce (28,3495 gram), bạn sẽ bị thiệt khoảng 2,754 gram vàng, tương đương hơn 246 USD (tính theo giá vàng hiện tại).
6. Troy Ounce trong bối cảnh Việt Nam
- Tại Việt Nam, đơn vị đo lường vàng phổ biến là lượng (37,5 gram) và chỉ (3,75 gram), nên Troy Ounce ít được sử dụng trong giao dịch nội địa. Tuy nhiên, khi tham gia thị trường quốc tế hoặc quy đổi giá vàng thế giới, Troy Ounce là đơn vị chuẩn.
- Quy đổi giá vàng thế giới sang VNĐ/lượng:
Giả sử giá vàng thế giới là 2.731 USD/Troy Ounce, tỷ giá USD/VNĐ là 25.000 VNĐ/USD:- 1 Troy Ounce = 31,1035 gram, 1 lượng = 37,5 gram.
- Giá vàng thế giới tính ra VNĐ/lượng:
(2.731 × 25.000 ÷ 31,1035) × 37,5 ≈ 82.300.000 VNĐ/lượng (chưa tính phí phụ).
Đây là cách các công ty vàng tại Việt Nam (như SJC, PNJ) tham chiếu để niêm yết giá vàng trong nước.
7. Lưu ý khi sử dụng Troy Ounce
- Kiểm tra đơn vị: Khi giao dịch vàng quốc tế, luôn xác nhận rằng đơn vị được sử dụng là Troy Ounce, không phải Avoirdupois Ounce.
- Độ tinh khiết: Giá vàng theo Troy Ounce thường áp dụng cho vàng 24K (99,99% tinh khiết). Nếu vàng có độ tinh khiết thấp hơn (như 18K), giá trị sẽ được điều chỉnh tương ứng.
- Biến động giá: Giá vàng thế giới (theo Troy Ounce) biến động liên tục dựa trên cung cầu, lạm phát, và các yếu tố kinh tế toàn cầu.
8. Kết luận
Troy Ounce là đơn vị đo lường tiêu chuẩn quốc tế cho kim loại quý, với nguồn gốc lịch sử từ thành phố Troyes, Pháp. Nó nặng hơn Avoirdupois Ounce (31,1035 gram so với 28,3495 gram) và được sử dụng rộng rãi trong giao dịch vàng, bạc trên toàn cầu. Tại Việt Nam, dù không phổ biến trong giao dịch nội địa, Troy Ounce vẫn đóng vai trò quan trọng khi quy đổi giá vàng thế giới sang đơn vị trong nước (lượng, chỉ).
